Μουσείο MONA: To μοναδικό καλλιτεχνικό ίδρυμα στον κόσμο που απαγορεύει την είσοδο σε άντρες

Το φύλο, η τάξη, η φυλή, ο πολιτισμός και η θρησκεία είναι όλες οι κατηγορίες που χρησιμοποιούνται για τον αποκλεισμό ανθρώπων με τρόπους που οι προνομιούχοι δεν θα βιώσουν ποτέ. Το ερώτημα για το πώς θα επανορθώσουμε αυτές τις διακρίσεις είναι για άλλη μια φορά στην επικαιρότητα λόγω μιας νομικής υπόθεσης εναντίον της γκαλερί σύγχρονης τέχνης του Hobart, MONA.

Η υπόθεση εκκινεί στη βάση της ύπαρξης μιας καλλιτεχνικής εγκατάστασης αποκλειστικά για γυναίκες. Η έκθεση Ladies Lounge, στο «Μουσείο Παλιάς και Νέας Τέχνης» (Museum of Old and New Art) στην Ταζμανία που δημιουργήθηκε από την καλλιτέχνιδα Kirsha Kaechle και φιλοξενεί έργα μεγάλων καλλιτεχνών όπως ο Πάμπλο Πικάσο και ο Σίντνεϊ Νόλαν, αρνήθηκε την πρόσβαση στον Τζέισον Λάου, «λόγω του φύλου του», όπως υποστηρίζει ο ίδιος που προχώρησε σε σχετική καταγγελία.

Η Kaechle είπε ότι είναι «ευχαρισμένη» που η καταγγελία κατά των διακρίσεων κατέληξε στο Πολιτικό και Διοικητικό Δικαστήριο της Τασμανίας.

«Οι άντρες βιώνουν το Ladies Lounge. Η εμπειρία της απόρριψης είναι το έργο τέχνης», σχολίασε η Kaechle και πρόσθεσε: «Εντάξει, βιώνουν το έργο τέχνης διαφορετικά από τις γυναίκες, αλλά οι άντρες σίγουρα βιώνουν το έργο τέχνης όπως αυτό προορίζεται».

Όποια απόφαση κι αν εκδώσει το δικαστήριο, τα πρόσφατα αυτά γεγονότα μας θυμίζουν ότι οι γυναίκες εξακολουθούν να αγωνίζονται να διεκδικήσουν ένα μικρό κομμάτι από την πίτα που κατέχουν οι άνδρες εδώ και αιώνες.

Μέσα στο Ladies Lounge

Οι τοίχοι είναι χοντρές μεταξωτές κουρτίνες. Μέσα κρέμεται ένας πολυέλαιος πάνω από έναν βελούδινο καναπέ σε σχήμα φαλλού και ένα καρό μαρμάρινο πάτωμα. Ο χρυσός τονίζει τα πάντα – από την τέχνη στους τοίχους μέχρι τα έπιπλα.

Τις γυναίκες υποδέχονται και σεβίρονται σαμπάνια από άνδρες μπάτλερ «που ζουν για να τις υπηρετούν». Αλλά οι άνδρες κατά τα άλλα απουσιάζουν αισθητά, εξοστρακισμένοι στην είσοδο.

Το “Ladies Lounge” παίρνει την ιδέα μιας παλιάς αυστραλιανής παμπ και την ανατρέπει πλήρως. Μόλις το 1965 οι γυναίκες κέρδισαν το δικαίωμα να πίνουν στα μπαρ της χώρας. Μέχρι τότε υποβιβάζονταν σε σκοτεινές πλαϊνές αίθουσες – αν γίνονταν δεκτές – και συχνά χρεώνονταν υπερβολικές τιμές για την διασκέδαση τους.

Έτσι, η έκθεση σχεδιάστηκε ως ένα έργο διαδραστικής τέχνης, με σκοπό να παρέχει ένα ασφαλές μέρος για τις γυναίκες, όπου θα απολαμβάνουν η μία την παρέα της άλλης, ενώ παράλληλα τονίζει τον αποκλεισμό και τις διακρίσεις που αντιμετώπιζαν για ολόκληρες δεκαετίες.

Η καλλιτέχνης Kirsha Kaechele το αποκαλεί «χώρο για προοπτική και επαναφορά από αυτόν τον παράξενο και ασυνάρτητο κόσμο της ανδρικής κυριαρχίας».

Οι γυναίκες διασχίζουν τον κόσμο με τεράστιο πολιτιστικό βάρος απλώς και μόνο επειδή είναι γυναίκες. Η σέξι νεαρή γυναίκα. Το μητρικό άγιο σώμα. Η αόρατη ηλικιωμένη γυναίκα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι χώροι των γυναικών έχουν σημασία και οι γυναίκες θα πρέπει να μπορούν να επιλέξουν αν, πότε και πώς μπορούν να προβληθούν. Και το MONA το κάνει πλέον πραγματικότητα, παρά τις αντιδράσεις ορισμένων ανδρών.