«Δαίμων εαυτού» ονόμαζαν οι αρχαίοι Ελληνες τη θεότητα-προστάτη που ζούσε μέσα σε κάθε άνθρωπο από τη γέννηση έως τον θάνατό του και φρόντιζε για την προσωπική εξέλιξη και ευημερία.

«Πράττω κατά τον δαίμονα εαυτού», ουσιαστικά σημαίνει «πράττω σύμφωνα με αυτό που η συνείδησή μου θεωρεί σωστό». Η επιγραφή «Κατά τον δαίμονα εαυτού» στον τάφο του Μόρισον σημαίνει ότι ο Mόρισον έζησε και πέθανε πάντα σύμφωνα με ό,τι υπαγόρευε ο «προσωπικός του θεός». Η ελευθερία μέσα του.

18. Σε μια από τις πιο εξομολογητικές του συνεντέυξεις στη Λίζι Τζέιμς το 1970 που αναδημοσιεύτηκε συμπληρωμένη το 1981 σε ειδικό αφιέρωμα του Creem Magazine για τα δέκα χρόνια από τον θάνατό του ο Τζιμ Μόρισον είπε αλήθειες που υπενθυμίζουμε:

Ε: Νομίζω ότι οι οπαδοί των Doors σε βλέπουν ως σωτήρα, σαν ένα ηγέτη που θα τους ελευθερώσει. Πως νιώθεις γι αυτό; Είναι ένα βαρύ φορτίο. Έτσι δεν είναι;
Α: Είναι παράλογο. Πως μπορώ εγώ να ελευθερώσω κάποιον που δεν έχει τα κότσια να σηκωθεί από μόνος του και να κηρύξει την ίδια του την ελευθερία; Νομίζω ότι είναι ψέμα. Οι άνθρωποι θέλουν να είναι ελεύθεροι , όλοι επιμένουν ότι η ελευθερία είναι αυτό που θέλουν περισσότερο, το πολυτιμότερο που ένας άνθρωπος μπορεί να έχει. Άλλα αυτά είναι μαλακίες! Οι άνθρωποι φοβούνται να ελευθερωθούν και έτσι κρατιούνται από τις αλυσίδες τους. Πολεμάνε όποιον πάει να κόψει αυτές τις αλυσίδες. Είναι η ασφάλειά τους. Πως περιμένουν λοιπόν απο εμένα να τους ελευθερώσω αφού οι ίδιοι δεν το θέλουν για τον εαυτό τους πραγματικά;

Ε: Γιατί νομίζεις ότι οι άνθρωποι φοβούνται την ελευθερία;
Α: Οι άνθρωποι αντιστέκονται στην ελευθερία γιατί φοβούνται το άγνωστο. Αλλά είναι ειρωνεία… Αυτό το άγνωστο κάποτε ήταν πολύ γνωστό… Είναι εκεί που οι ψυχές μας ανήκουν. Να εκθέσεις τον εαυτό σου στον βαθύτερο φόβο σου. Μετά από αυτό, ο φόβος δεν έχει καμία εξουσία, και ο φόβος της ελευθερίας συρρικνώνεται και εξαφανίζεται. Είσαι ελεύθερος.

«Δες πως ζουν άλλοι πολιτισμοί. Ειρηνικά σε αρμονία με τη φύση, τη γή, τα ζώα. Δεν χτίζουν πολεμικούς μηχανισμούς ούτε χαρτονομίσματα δολαρίων για να επιτεθούν σε άλλες χώρες που τα πολιτικά τους ιδανικά δεν συμφωνούν με τα δικά τους»

Ε: Τι εννοείς όταν λες ελευθερία;
Α: Υπάρχουν διάφορα είδη της ελευθερίας – υπάρχει μια μεγάλη παρεξήγηση … Το πιο σημαντικό είδος της ελευθερίας είναι να είσαι αυτό που πραγματικά είσαι. Μπορείς να εγκαταλείψεις την ικανότητά σου να αισθάνεται και σε αντάλλαγμα, βάζεις μια μάσκα. Δεν μπορεί να υπάρξει καμία μεγάλης κλίμακας επανάσταση έως ότου υπάρξει μια προσωπική επανάσταση, σε ατομικό επίπεδο. Πρέπει να συμβεί μέσα σου πρώτα. Μπορείς να διώξεις την πολιτική ελευθερία ενός ανθρώπου και δεν θα τον βλάψεις – εκτός και αν στερήσεις την ελευθερία του να αισθάνεται. Αυτό μπορεί να τον καταστρέψει.

Ε: Πως μπορεί όμως κάποιος να σου στερήσει την ελευθερία του να αισθάνεσαι;
Α: Μερικοί άνθρωποι παραδίδουν την ελευθερία τους πρόθυμα – αλλά άλλοι αρνούνται να την παραδώσουν. Η φυλάκιση αρχίζει από τη γέννηση. Κοινωνία, γονείς, αρνούνται να σου δώσουν την ελευθερία που έχεις όταν γεννιέσαι. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να τιμωρήσεις έναν άνθρωπο επειδή τολμάει να αισθάνεται. Βλέπεις όλοι τριγύρω του έχουν καταστρέψει την ικανότητα του από τη φύση να αισθάνεται. Μιμείσαι ό,τι βλέπεις.

Ε: Ζούμε, στην πραγματικότητα, σε μία κοινωνία που στερεί από τους ανθρώπους την ελευθερία να αισθάνεται;
Α: Σίγουρα … Δάσκαλοι, θρησκευτικοί ηγέτες –ακόμη και οι φίλοι, ή λεγόμενοι φίλοι που αναλαμβάνουν όταν οι γονείς εγκαταλείπουν. Απαιτούν να αισθανόμαστε μόνο τα συναισθήματα που θέλουν και περιμένουν από εμάς. Είμαστε σαν ηθοποιοί–που ήρθαν χαλαρά σε αυτόν τον κόσμο για να περιπλανηθούν στη αναζήτηση ενός φαντάσματος … ατέλειωτα να ψάχνουμε για μία μισό–ξεχασμένη σκιά της χαμένης πραγματικότητας μας. Όταν οι άλλοι απαιτούν από εμάς να είμαστε οι άνθρωποι που εκείνοι θέλουν να είμαστε, μας αναγκάζουν να καταστρέψουμε το πρόσωπο που πραγματικά είμαστε. Αυτό είναι ένα λεπτοδουλεμένο είδος δολοφονίας και το διαπράττουν γονείς που υπεραγαπάνε τα παιδιά τους και λοιποί συγγενείς με χαμόγελο στα πρόσωπά τους.

Ε: Πιστεύεις ότι είναι δυνατό για ένα άτομο να απελευθερωθεί από αυτές τις δυνάμεις καταστολής μόνος του;
Α: Αυτού του είδους η ελευθερία δεν μπορεί να χορηγηθεί από άλλον. Κανείς δεν μπορεί να το κερδίσει για εσένα. Θα πρέπει να την κατακτήσεις μόνος σου. Αν δείς κάποιον άλλο να το κάνει για σένα, ακόμη είσαι εξαρτημένος από άλλους. Είσαι ακόμα μέσα σε αυτές τις καταπιέσεις και τις εξωτερικές δυνάμεις του κακού.

Ε: Δεν είναι δυνατό για τους ανθρώπους που θέλουν να ενώσουν αυτή την ελευθερία, να συνδυάσουν τις δυνάμεις τους, μαζί με τις δυνάμεις των άλλων; Πρέπει να είναι εφικτό.

Α: Οι φίλοι μπορούν να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον. Αληθινός φίλος είναι εκείνος που σου επιτρέπει να έχεις απόλυτη ελευθερία να είσαι ο εαυτός σου, και κυρίως να αισθάνεσαι. Ή και να μην αισθάνεσαι. Ό,τι τυχαίνει και να αισθάνεσαι, οποιαδήποτε στιγμή ο πραγματικός φίλος σου θα είναι μια χαρά μαζί σου και θα σε αποδεχτεί. Αυτή είναι η πραγματική αγάπη: να αφήνεις αυτόν που αγαπάς να είναι αυτό που πραγματικά είναι

Οι περισσότεροι άνθρωποι αγαπάνε αυτό που προσποιούμαστε ότι είμαστε. Και για να διατηρήσουμε την αγάπη τους, συνεχίζουμε να προσποιούμαστε, μέχρι που στο τέλος μαθαίνουμε κι εμείς να αγαπάμε την ψεύτικη εικόνα μας. Είναι αλήθεια πως οι άνθρωποι μένουν κλειδωμένοι σε αυτήν την εικόνα και το λυπηρό είναι ότι τη συνηθίζουν. Είναι εξαρτημένοι από τη μάσκα τους. Αγαπάνε τις αλυσίδες τους. Ξεχνάνε αυτό που πραγματικά είναι και αν τολμήσεις να τους το θυμίσεις σε μισούνε γι αυτό. Αισθάνονται ότι πας να τους κλέψεις την πιο ακριβή τους ιδιοκτησία.

Ε: Σε κάποια σημεία της ποίησης σου θαυμάζεις και επαινείς ανοιχτά τους πρωτόγονους ανθρώπους, τους Ινδιάνους για παράδειγμα.
Α: Δες πως ζουν άλλοι πολιτισμοί. Ειρηνικά σε αρμονία με τη φύση, τη γή , τα ζώα. Δεν χτίζουν πολεμικούς μηχανισμούς ούτε χαρτονομίσματα δολαρίων για να επιτεθούν σε άλλες χώρες που τα πολιτικά τους ιδανικά δεν συμφωνούν με τα δικά τους.

Ε: Ζούμε σε μία άρρωστη κοινωνία.
Α: Είναι αλήθεια … και μέρος της αρρώστιας είναι να μην καταλαβαίνουμε ότι είμαστε άρρωστοι… Η κοινωνία μας έχει πάρα πολλά για να διατηρηθεί – η ελευθερία καταλήγει στο κάτω μέρος της λίστας.

19. Τhe End, αυτό: