Σερ Ντέιβιντ Ατένμπορο: Στα 99 του, δίνει την πιο σημαντική μάχη της καριέρας του για τους ωκεανούς

Το νέο ντοκιμαντέρ του «Ocean» προβάλλεται αυτή την εβδομάδα και φιλοδοξεί να αλλάξει την πορεία του πλανήτη απέναντι στην κλιματική κρίση.

Καθώς πλησιάζει τα 100 του χρόνια, ο Σερ Ντέιβιντ Ατένμπορο, ο κορυφαίος φυσιοδίφης και αφηγητής ντοκιμαντέρ του κόσμου, παρουσιάζει αυτό που χαρακτηρίζει ως «το πιο σημαντικό φιλμ της ζωής του»: το Ocean, ένα ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους που αποτελεί κάλεσμα αφύπνισης για την προστασία της βιοποικιλότητας και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

«Ύστερα από σχεδόν έναν αιώνα ζωής, συνειδητοποιώ πως το σημαντικότερο μέρος του πλανήτη δεν είναι στη στεριά, αλλά στη θάλασσα», δηλώνει ο ίδιος, λίγο πριν τα 99α του γενέθλια.

Η θάλασσα ως η τελευταία μας ελπίδα

Το φιλμ προβάλλει την ωκεανό ως τον κρίσιμο υποστηρικτικό μηχανισμό της ζωής στη Γη – και ταυτόχρονα το μεγαλύτερο μας όπλο κατά της κλιματικής κρίσης. Παρουσιάζει τους ωκεανούς ως οικοσυστήματα που βρίσκονται σε κρίσιμο σταυροδρόμι, με εντυπωσιακές εικόνες αλλά και σκληρές αλήθειες.

Η επίσημη πρεμιέρα του Ocean γίνεται απόψε στο Royal Festival Hall του Λονδίνου, με μπλε χαλί και παρουσία διασημοτήτων, όπως οι Κρις Μάρτιν και Coldplay, Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, Τιμ Πικ, Τζέρι Χάλιγουελ-Χόρνερ και Σάιμον ΛεΜπον.

Ο παραγωγός Τόμπι Νόουλαν δηλώνει: «Αυτό δεν είναι ένα κλασικό ντοκιμαντέρ Ατένμπορο. Δεν πρόκειται να δείτε καινούργιες συμπεριφορές της άγριας ζωής. Είναι το σημαντικότερο μήνυμα που έχει πει ποτέ».

Από το θαύμα στην απελπισία – και πάλι στην ελπίδα

Ο Ατένμπορο θυμάται την πρώτη του κατάδυση στο Μεγάλο Κοραλλιογενές Φράγμα το 1957: «Έμεινα τόσο έκθαμβος από το θέαμα, που ξέχασα να αναπνεύσω».

Από τότε όμως, έχει υπάρξει καταστροφική μείωση της θαλάσσιας ζωής. Το Ocean καταγράφει δραματικά πλάνα από την πρακτική της βυθόσυρσης – ενός είδους βιομηχανικής αλιείας που «ξύνει» το βυθό της θάλασσας με αλυσίδες και παρασύρει μαζικά ζώα προς τα δίχτυα. Ποσοστό άνω του 75% της ψαριάς απορρίπτεται.

Η ανάκαμψη των φαλαινών ως φάρος ελπίδας

Παρά τις σκοτεινές προβλέψεις, ο σερ Ντέιβιντ τονίζει πως «το πιο εντυπωσιακό εύρημα όλων είναι πως οι ωκεανοί μπορούν να ανακάμψουν γρηγορότερα απ’ ό,τι φανταζόμασταν».

Φέρνει ως παράδειγμα τις φάλαινες: μέσα στον 20ό αιώνα σκοτώθηκαν σχεδόν 2,9 εκατομμύρια, φτάνοντας είδη όπως η γαλάζια φάλαινα στο χείλος της εξαφάνισης. Το 1986, μετά από πίεση της κοινής γνώμης, απαγορεύθηκε η εμπορική φαλαινοθηρία και από τότε ο πληθυσμός τους ανακάμπτει.

Ο σκηνοθέτης του φιλμ, Κιθ Σόλεϊ, συνεργάζεται με τον Ατένμπορο από το 1981. Παρά την ηλικία του, λέει πως ο Ντέιβιντ διατηρεί αξιοσημείωτη ενέργεια: «Μας κρατάει όλους σε εγρήγορση. Είναι πάντα δημιουργικός».

Καθώς πλησιάζει τα 99 του χρόνια, ο Σερ Ντέιβιντ δίνει μια τελευταία, ίσως και πιο σημαντική, μάχη για το μέλλον του πλανήτη.

«Μπροστά μας έχουμε την ευκαιρία να προστατεύσουμε το κλίμα μας, το φαγητό μας, το σπίτι μας», λέει. «Αν αφήσουμε τον ωκεανό ήσυχο, όχι μόνο θα ανακάμψει, αλλά μπορεί να ευδοκιμήσει πέρα από κάθε προσδοκία».

Attenborough at 99 delivers ‘greatest message he’s ever told’