Πώς οι πίνακες του Μονέ άλλαξαν τον τρόπο που βλέπουμε το Λονδίνο

Μια νέα έκθεση καταγράφει πώς τα επαναστατικά οράματα του Κλοντ Μονέ για τον Τάμεση θα «αλλάξουν αμετάκλητα τον τρόπο που έβλεπε τον εαυτό του στο Λονδίνο».

Η έκθεση «Ο Μονέ και το Λονδίνο: Απόψεις του Τάμεση», που παρουσιάζεται στο Ινστιτούτο Courtauld, φέρνει στο προσκήνιο τη βαθιά σχέση του Κλοντ Μονέ με την πρωτεύουσα του Ηνωμένου Βασιλείου και την καλλιτεχνική του προσέγγιση στο φως και την ατμόσφαιρα.

Οι επισκέψεις του Μονέ στο Λονδίνο, μεταξύ 1899 και 1901, υπήρξαν καθοριστικές για το έργο του, καθώς εκεί δημιούργησε μία από τις πιο εμβληματικές σειρές πινάκων του – απόψεις του Τάμεση και των γεφυρών του μέσα από τον «μυστηριώδη μανδύα» της ομίχλης.

Με σχεδόν 100 πίνακες που αποτυπώνουν την αύρα του ποταμού, ο Μονέ δίνει μια νέα διάσταση στο τοπίο του Λονδίνου. Για τον ίδιο, η ομίχλη δεν ήταν απλώς ένα φυσικό φαινόμενο, αλλά το στοιχείο που μεταμόρφωσε την πόλη σε κάτι «αιθέριο», έξω από την καθημερινότητα.

«Χωρής την ομίχλη», όπως παρατήρησε, «το Λονδίνο δεν ήταν μια όμορφη πόλη». Ο Μονέ προτιμούσε να βλέπει τους νεογοτθικούς πυργίσκους του Κοινοβουλίου, τις γεμάτες κίνηση γέφυρες και τα ανάκτορα σαν σκιές μέσα από ένα θολό πέπλο ατμών, σε μια προσπάθεια να αποτυπώσει όχι το «φαίνεσθαι» αλλά το αίσθημα που αποπνέουν.

Το έργο του, ιδιαίτερα οι πίνακες όπως «Το Κοινοβούλιο, Αχτίδα Ήλιου στην Ομίχλη», αποτελεί φόρο τιμής σε μια οπτική εμπειρία που υπερβαίνει την απλή παρατήρηση. Ο Μονέ καταφέρνει να συνδυάσει την τεχνική του με τη διάθεση του τοπίου, δημιουργώντας μια σειρά από «πειράματα στην οπτική» που καταδεικνύουν τη διαχρονικότητα της τέχνης του και την επιρροή του στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τη δύναμη του φωτός και του χρώματος.

Η σχέση του Μονέ με την ομίχλη του Λονδίνου ήταν τόσο έντονη που, σε στιγμές που το τοπίο δεν ανταποκρινόταν στο οραματικό του φίλτρο, βυθιζόταν σε απόγνωση.

«Με τρόμο είδα ότι δεν υπήρχε ομίχλη…Ήμουν συντετριμμένος», έγραψε στη σύζυγό του το 1900. Με την επιστροφή της ομίχλης, ωστόσο, αισθανόταν ανακουφισμένος, σαν να ξαναβρήκε την πυρήνα της έμπνευσής του.

Αυτό ακριβώς το συναίσθημα αποτυπώνεται στην έκθεση, υπενθυμίζοντας στη θεατή ότι ο Μονέ δεν έβλεπε απλώς μια πόλη, αλλά το φως ως πρωταγωνιστή, διαμορφώνοντας τις εμπειρίες και τις εντυπώσεις του σε μια προσωπική αφήγηση πέρα ​​από το παροδικό.