Πόλεμος, τρόμος και θάνατος: Η κρυφή ζωή της Όντρεϊ Χέπμπορν δεν θύμιζε σε τίποτα τις ταινίες της

Ποτάμια μελάνης έχουν «ξεχυθεί» σε σελίδες για την Όντρεϊ Χέπμπορν, τις επιτυχίες της και την προσωπική της ζωή. Η ηθοποιός -γνωστή από τις ταινίες «Breakfast at Tiffany’s» (1961), «Charade» (1963) και «Sabrina» (1954)- έφυγε από τη ζωή πριν από 30 και πλέον χρόνια. Ωστόσο, παραμένει μούσα του στυλ και της έμπνευσης.

Παρόλα αυτά, υπάρχουν και λιγότερο ευχάριστα κεφάλαια της ζωής της που παραμένουν άγνωστα. Και όχι, δεν είναι ότι έχουν αποκρυφτεί, αλλά η ηθοποιός προσπάθησε να κρατήσει τις λεπτομέρειες για τα πιο δύσκολα χρόνια της ζωής της από το να είναι επαναλαμβανόμενο θέμα συζήτησης στις συνεντεύξεις που έδωσε. Σε κάποιο βαθμό, τα κατάφερε.

Ωστόσο, σιγά-σιγά, ο στενός της κύκλος – ακόμα και η ίδια η Όντρεϊ Χέπμπορν – άρχισε να αποκαλύπτει τις εμπειρίες που θα τη διαμόρφωναν στο πρόσωπο που έγινε αργότερα: στοργική, εργατική και ταπεινή. Τίποτα δεν υπονοούσε ότι πίσω από αυτή τη λαμπερή και επιτυχημένη ηθοποιό κρυβόταν μια εφηβεία που σημαδεύτηκε από τον τρόμο, τα διαλυμένα όνειρα και τον θάνατο στενών μελών της οικογένειας κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

«Δεν με ενδιαφέρει να προωθήσω την Όντρεϊ Χέπμπορν αυτές τις μέρες. Με ενδιαφέρει να πω στον κόσμο πώς μπορούν να βοηθήσουν την Αιθιοπία»

Ο «πόλεμος» της Όντρεϊ Χέπμπορν

Ένα πρόσφατα εκδοθέν ισπανόφωνο βιβλίο, που μεταφράστηκε ως «Audrey’s War» (Ο πόλεμος της Όντρεϊ), αφηγείται αυτή την ιστορία με τη βοήθεια του Σάλβα Ρούμπιο, σεναριογράφου με διδακτορικό στην Ιστορία και τις Τέχνες από το Πανεπιστήμιο της Γρανάδας, και του Λορέτο Αρόκα, σκιτσογράφου και εικονογράφου.

Η παιδική ηλικία της Χέπμπορν σημαδεύτηκε από τον χωρισμό των γονιών της. Γεννήθηκε στις Βρυξέλλες το 1929 και σύντομα μπήκε σε οικοτροφείο στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ ζούσε με τον πατέρα της. Μετά το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου το 1939, η μητέρα της αποφάσισε να μετακομίσει μαζί της στην Ολλανδία, μια χώρα που θεωρούνταν ουδέτερη, όπου πίστευαν ότι θα ήταν ασφαλείς από τις συγκρούσεις. Τόσο ο πατέρας της, Βίκτορ Άντονι Ράστον, όσο και η μητέρα της, Έλλα φαν Χέεμστρα, ήταν συμπαθούντες των φασιστών.

Μάιος 1940

Το 1940 ήταν η χρονιά που άλλαξε τη ζωή της. Ο γερμανικός στρατός εισέβαλε στην Ολλανδία τον Μάιο. Λίγες μέρες αργότερα θα ξεκινούσε η κατοχή, μια περίοδος που χαρακτηριζόταν από αβεβαιότητα και έλλειψη βασικών αγαθών. Ήταν όμως και η στιγμή που η Όντρεϊ Χέπμπορνήξερε τι ήθελε να γίνει στο μέλλον: χορεύτρια.

«Δεν παρακολουθούσε μόνο μαθήματα μπαλέτου: δίδασκε και άλλα παιδιά στην πόλη και αναγκάστηκε να δίνει ρεσιτάλ μπροστά στους ναζιστές ηγέτες. Τελικά, το κάλεσμά της οδήγησε σε έναν δρόμο διαφορετικό από τον χορό… αλλά χωρίς αυτή την ανάγκη να ονειρεύεται, η Χέπμπορν δεν θα γινόταν ποτέ ηθοποιός», εξηγεί ο Ρόυμπιο στην EL PAÍS. Εν τω μεταξύ, η μητέρα της βρήκε δουλειά επιβλέποντας μια καφετέρια για τους Γερμανούς εργάτες και μάλιστα ξεκίνησε σχέση με έναν από αυτούς.

Η οικογένειά της υπέστη επίσης τη φρίκη του πολέμου από πρώτο χέρι: ο αδελφός της Άλεξ παρέμεινε κρυμμένος αφού υπηρέτησε στις ολλανδικές ένοπλες δυνάμεις. Αργότερα εντάχθηκε στην αντίσταση. Ο δικαστικός θείος της, Ότο Ερνστ Γκέντερ φαν Λιμπούγκο Στίρουμ, εκτελέστηκε το καλοκαίρι του 1942, αφού αντιτάχθηκε στη δίωξη αρκετών πολιτών για μικροαδικήματα κατά του Ράιχ, όπως τα θεωρούσε. Και ο άλλος αδελφός της Όντρεϊ Χέπμπορν, ο Ίαν, στρατολογήθηκε για να εργαστεί σε εργοστάσιο πυρομαχικών όταν έγινε 19 ετών. Τελικά αποφάσισαν να μετακομίσουν στο χωριό Βελπ, για να ζήσουν με τον παππού τους.

Συμμετείχε στις λεγόμενες «μαύρες βραδιές», «οι οποίες μυστικές συγκεντρώσεις τέχνης και χορού για την τόνωση του ηθικού όσων είχαν ενταχθεί στην αντίσταση»

Η αντίσταση και οι «μαύρες βραδιές»

Ένας από τους πιο διαδεδομένους θρύλους είναι ότι ο Όντρεϊ Χέπμπορνήταν μέλος της αντίστασης. Ωστόσο, αυτό δεν έχει αποδειχθεί ποτέ. «Λέγεται ότι μετέφερε μηνύματα και βοήθησε έναν τραυματισμένο αεροπόρο… αλλά δεν υπάρχουν πραγματικές αποδείξεις για τίποτα από αυτά. Πραγματοποίησε σημαντική εργασία στο τοπικό νοσοκομείο, καθαρίζοντας, βοηθώντας και φροντίζοντας (σ.σ. τους ασθενείς).

Κατά τη διάρκεια της εκκένωσης του Άρνεμ, αυτή και η οικογένειά της βοήθησαν επίσης τους πρόσφυγες και φιλοξένησαν ακόμη και έναν συμμαχικό στρατιώτη για λίγες ημέρες. Συμμετείχε στις λεγόμενες «μαύρες βραδιές», «οι οποίες μυστικές συγκεντρώσεις τέχνης και χορού για την τόνωση του ηθικού όσων είχαν ενταχθεί στην αντίσταση», τονίζει ο σεναριογράφος.

Η συνάντηση με τον Χίτλερ

Η Όντρεϊ Χέπμπορν δεν ήθελε ποτέ να θεωρηθεί ηρωίδα, γι’ αυτό και απέφευγε να μιλάει γι’ αυτό το κεφάλαιο της ζωής της. Ήταν επίσης επιφυλακτική, επειδή έκρυβε την αληθινή ιστορία σχετικά με τις πολιτικές ιδεολογίες των γονιών της.

«Ήταν εξαιρετικά σπάνιο για εκείνη να μιλήσει γι’ αυτό. Η μητέρα της είχε συναντήσει τον Χίτλερ λίγα χρόνια πριν ( σ.σ. από το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου). Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί, εκείνη την εποχή, δεν ήθελε οι δημοσιογράφοι να εμβαθύνουν σε αυτά τα γεγονότα», εξηγεί ο Ρούμπιο.

Ο χειμώνας της πείνας

Αλλά τα χειρότερα δεν είχαν έρθει ακόμα. Όταν έγινε 15 ετών, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τον χορό για να είναι, κατά τα λεγόμενά της, «ένα καλό κορίτσι από την Ολλανδία». Οι σταδιακά επιδεινούμενες συνθήκες διαβίωσης και διατροφής, σε συνδυασμό με την υποχρέωση να ενταχθεί στο Πολιτιστικό Επιμελητήριο του Ράιχ, την οδήγησαν σε αυτή την οδυνηρή απόφαση, η οποία είδε τα όνειρά της να γκρεμίζονται.

Ξεκίνησε ο λεγόμενος «Χειμώνας της Πείνας», με περισσότερους από 20.000 Ολλανδούς να πεθαίνουν μέχρι τον Μάιο του 1945 από το κρύο ή από την έλλειψη τροφίμων και άλλων βασικών εφοδίων. Η ηθοποιός αρρώστησε κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και παραλίγο να χάσει τη ζωή της. Έπασχε από αναιμία, οίδημα, κολίτιδα, ενδομητρίωση και παιδικό υποσιτισμό. Κάποια στιγμή, πέρασε τρεις ημέρες χωρίς να φάει τίποτα, γεγονός που καθήλωσε την ανάπτυξή της.

Η Όντρεϊ Χέπμπορν συνελήφθη επίσης από στρατιώτες του Volkssturm (μέλη της εθνικής πολιτοφυλακής που ίδρυσε ο Χίτλερ τους τελευταίους μήνες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου) και την έβαλαν σε ένα φορτηγό μαζί με άλλες νεαρές γυναίκες, για να τις αναγκάσουν να εργαστούν. Ωστόσο, η γρήγορη αντίδραση και η απροσεξία των απαγωγέων της της επέτρεψαν να γλιτώσει από ένα ζοφερό μέλλον.

«Εκτός από μια άψογη καριέρα στο θέατρο και τον κινηματογράφο, μας άφησε αναμφίβολα ένα παράδειγμα ανθεκτικότητας, ξεπερνώντας τα εμπόδια και όντας αληθινή στον εαυτό της»

Το τέλος του πολέμου

Αν και απέφευγε να μιλάει γι’ αυτό όσο το δυνατόν περισσότερο, η ηθοποιός διηγήθηκε πώς έμαθε ότι η γερμανική κατοχή είχε τελειώσει: τα πολυβόλα σταμάτησαν να βροντούν και ο αέρας μύριζε αγγλικά τσιγάρα. Ήταν ασφαλείς.

Σύντομα έφυγε από το Βελπ για το Άμστερνταμ για να συνεχίσει τα μαθήματα χορού, αλλά τελικά επέλεξε την υποκριτική και κυνήγησε το όνειρό της μέχρι να γίνει μια από τις σημαντικότερες ηθοποιούς στην ιστορία. Μάλιστα, το 1957, ο πατέρας της Άννας Φρανκ της ζήτησε να πρωταγωνιστήσει σε μια ταινία για την κόρη του, αλλά εκείνη αρνήθηκε γιατί δεν ήθελε να ξαναζήσει εκείνα τα χρόνια.

Η φιλάνθρωπος Όντρεϊ Χέπμπορν

Η Όντρεϊ Χέπμπορν ήταν μια σταρ, αλλά ήταν επίσης «μια από τις πιο κομψές γυναίκες του κλασικού Χόλιγουντ και μια εξέχουσα φιλάνθρωπος» που αφιέρωσε μέρος της καριέρας της στο να βοηθάει τους άλλους. Στα τελευταία στάδια της ζωής της, πριν πεθάνει σε ηλικία 63 ετών από καρκίνο του παχέος εντέρου, η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός προσπάθησε να ενισχύσει το ανθρωπιστικό της έργο και να προσεγγίσει τους πιο ευάλωτους. Αποσύρθηκε από την υποκριτική το 1987 (αν και είχε ήδη περάσει χρόνια επικεντρώνοντας τη φροντίδα της οικογένειάς της) και, το 1988, ορίστηκε πρέσβειρα καλής θέλησης της UNICEF.

Μετά την πρώτη αυτή αποστολή, επισκέφθηκε ένα πρόγραμμα εμβολιασμού κατά της πολιομυελίτιδας στην Τουρκία, προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης για γυναίκες στη Βενεζουέλα, πρωτοβουλίες για παιδιά που ζουν και εργάζονται στους δρόμους στο Εκουαδόρ, προγράμματα παροχής καθαρού νερού στη Γουατεμάλα και την Ονδούρα, καθώς και προγράμματα ριζοσπαστικού αλφαβητισμού στο Ελ Σαλβαδόρ.

Επισκέφθηκε επίσης σχολεία στο Μπαγκλαντές, υπηρεσίες drop-in για φτωχά παιδιά στην Ταϊλάνδη, πρωτοβουλίες διατροφής στο Βιετνάμ και καταυλισμούς για εκτοπισμένα παιδιά στο Σουδάν, όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα της UNICEF.

Το ταξίδι της στην Αιθιοπία, που πραγματοποιήθηκε λίγους μήνες πριν από τον θάνατό της, είναι ένα από τα πιο αξιομνημόνευτα. Ήταν «πολύ ταραγμένη» βλέποντας την καταστροφική κατάσταση που προκαλούσε ο εμφύλιος πόλεμος και η ξηρασία στην αφρικανική χώρα.

«Δεν με ενδιαφέρει να προωθήσω την Όντρεϊ Χέπμπορν αυτές τις μέρες. Με ενδιαφέρει να πω στον κόσμο πώς μπορούν να βοηθήσουν την Αιθιοπία», είναι μια από τις πιο αξιομνημόνευτες ατάκες της από αυτά τα ταξίδια.

Ποια είναι η πιο πολύτιμη κληρονομιά που άφησε πίσω της η Χέπμπορν; «Εκτός από μια άψογη καριέρα στο θέατρο και τον κινηματογράφο, μας άφησε αναμφίβολα ένα παράδειγμα ανθεκτικότητας, ξεπερνώντας τα εμπόδια και όντας αληθινή στον εαυτό της», επιβεβαιώνει ο Ρούμπιο.

*Πηγή: EL PAÍS, Κεντρική Φωτογραφία: Στιγμιότυπο από την ταινία «Breakfast at Tiffany’s» (1961)

ΠΗΓΗ

Ακολουθήστε το simpleradio.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις